Brandaris

de toer van Terschelling

Roosmarijn Reijnoudt 27 augustus 2021 (RD)

De toer, noemen Terschellingers hem steevast. Een koosnaam die alleen zij mogen gebruiken, vinden ze. De overige Nederlanders kennen deze vierkante vuurtoren als de Brandaris.

In 1593 begint Pieter Albertszoon Vlock uit Medemblik aan de bouw van een vuurtoren op het Waddeneiland. Door het gebruik van te zachte stenen loopt het project uit op een drama. Nog voor de toren voltooid is, stort hij in. Zes bouwers komen daarbij om.

De aannemer uit Medemblik krijgt desondanks nog een kans. Ditmaal wordt er strenger toezicht gehouden en gebruiken de bouwers steviger stenen. In 1594 is de vierkante toren klaar en schijnt het licht van de Brandaris voor het eerst over zee en eiland. Vanwege een houten overkapping worden kaarsen in lantaarns gebruikt, het licht daarvan blijkt te zwak om ook in de nacht als baken te dienen.

Pas in 1834 komt er een lichthuis op de toren waardoor de Brandaris zowel ’s nachts als overdag als baken kan dienen. In 1920 maakt Philips een gloeilamp met een diameter van zo’n 30 centimeter speciaal voor de Brandaris.

Het baken op West-Terschelling deed ook dienst als kerktoren en gevangenis. Tegenwoordig is het dag en nacht bemand en doet het dienst als de zeeverkeerscentrale van het hele Waddengebied.

Aan de zijkant is een plaquette geplaatst met daarop de tekst: ”Tot waarschouwinge aller seevarende die God behoede”. Het vat de taak van alle lichtbakens in Nederland kernachtig samen: een waarschuwing voor zeevarenden, zowel in de 16e als in de 21e eeuw.

foto’s: Henk Visscher

Close Menu
PHP Code Snippets Powered By : XYZScripts.com

On this website we use first or third-party tools that store small files (<i>cookie</i>) on your device. Cookies are normally used to allow the site to run properly (<i>technical cookies</i>), to generate navigation usage reports (<i>statistics cookies</i>) and to suitable advertise our services/products (<i>profiling cookies</i>). We can directly use technical cookies, but <u>you have the right to choose whether or not to enable statistical and profiling cookies</u>. <b>Enabling these cookies, you help us to offer you a better experience</b>.